مهمترین تغییرات بلندر ۴.۰
مهمترین تغییرات بلندر 4.0
اولین نسخه از سری چهارم بلندر منتشر شد و همونطور که انتظار میرفت این نسخه هم با تغییرات و البته قابلیت های زیادی همراه بوده. تو این مقاله؛ اول نگاهی به مهم ترین تغییرات و قابلیت های این نسخه میندازیم و در ادامه با سایر تغییرات و قابلیت های جدید بلندر 4.0 آشنا میشیم.
1. اسنپ ساده و سریعتر با Base Point
قابلیت جدید Base Point که به ابزار اسنپ اضافه شده این امکان رو بهمون میده که بخشی از آبجکت رو که میتونه یه ورتکس یا یه ضلع یا یه صفحه باشه رو به عنوان مبنا تعیین بکنیم و بر اساس همون آبجکت رو اسنپ بکنیم.این قابلیت رو بعد از فعال شدن ابزار اسنپ با شرتکات B میتونیم فعال بکنیم.
با زدن کلید A بعد از کلید B میتونیم چند قسمت مختلف رو مشخص کنیم تا میانگین اون قسمت ها رو به عنوان مبنا انتخاب کنه و همینطور با پایین نگه داشتن کلید Alt و اسکرول موس؛ میتونیم موقع استفاده از ابزار اسنپ زوایه دید رو هم تغییر بدیم!
2. نورپردازی حرفه ای تر با Light Linking
یکی از مورد انتظار ترین قابلیت ها در زمینه نورپردازی قابلیت Light Linking بوده که بالاخره بلندر 4.0 از قابلیتLight Linking و Shadow Linking پشتیبانی میکنه.. به کمک این قابلیت جذاب میتونیم خیلی ساده مشخص کنیم دقیقا هر کدوم از منبع نورهای صحنه؛ روی چه آبجکت هایی و به چه شکلی تاثیر ایجاد کنه.
مثلا میتونیم نوری تو صحنه داشته باشیم که مدل اصلی رو روشن میکنه ولی روی پس زمینه مدل تاثیر ایجاد نکنه و یا مثلا مشخص کنیم فقط نورهای خاصی از صحنه روی مدل سایه ایجاد کنن. این قابلیت برای حذف نور و رفلکشن های اضافی از صحنه میتونه خیلی کاربردی باشه.
2. جستجوی سریع و منوی جدید مادیفایرها
قابلیت جستجو تقریبا به همه منوها اضافه شده! تو منوهایی مثل Add Object و یا Add Node میتونیم بلافاصله بعد از باز شدن منو جستجو رو شروع کنیم! و تو منوهایی مثل File میشه با زدن کلید Space آیتم های همون منو رو با جستجو خیلی سریع پیدا کرد. نکته جالب اینکه جستجوهای قبلی رو تو بالاترین قسمت باکس جستجو بهمون یادآوری میکنه و نمایش میده!
منوی مادیفایرها هم علاوه بر قابلیت جستجو؛ مشابه منوی Add Object دسته بندی شده و با شرتکات Shift + A میشه و حالا تو پنل مادیفایرها به این منو دسترسی داشت. نکته جالب اینکه اگه میخواین همزمان منوی قدیمی مادیفایرها رو هم داشته باشید کافیه افزونه رایگان Old Modifier رو از بلندر مارکت دانلود و نصب بکنید!
4.ساخت ابزار با قابلیت Node Tools
تو این نسخه از بلندر میشه سیستمی که توسط جئومتری نودز ساخته شده رو به عنوان یک مادیفایر به منوی مادیفایرها و با یک دسته بندی مجزا اضافه کرد. یکی از قابلیت های مهم این نسخه Node Tools هست که به کمک اون میشه از سیستمی که با جئومتری نودز ساخته شده به عنوان یک دستور تو حالت های دیگه مثلا ادیت مود استفاده کرد.
برای استفاده از قابلیت Node Tools تو ادیتور جئومتری نودز باید آیتم Modifier رو به Tool تغییر بدیم. یه سری نود جدید هم به این نسخه اضافه شده که فقط برای همین حالت Tool میتونیم ازشون استفاده کنیم.
4.نود Principled BSDF با ظاهر و امکانات جدید
نودها حالا میتونن Section یا بخش های باز و بسته شونده داشته باشند. همین قابلیت باعث شده نود Principled BSDF خیلی ظاهر جمع و جورتری پیدا کنه! همینطور این نود تو این نسخه از نو کدنویسی شده و خروجی دقیقتری از نظر فیزیکی بهمون میده.
تو این ورژن از Principled BSDF ترتیب قرارگیری لایه های مختلف هم تغییر کرده. مثلا لایه Sheen که آیتم Sheen Roughness هم بهش اضافه شده روی لایه های دیگه اضافه میشه که میتونیم ازش برای شبیه سازی یه لایه از گرد و خاک روی مدل استفاده کنیم.
یا لایه Clearcoat که تو این نسخه به Coat تغییر نام پیدا کرده؛ روی لایه Emission اضافه میشه که میتونیم ازش برای شبیه سازی یک صفحه emissive زیر شیشه مثل صفحه یک گوشی استفاده بکنیم. همینطور آیتم IOR و Tint هم به لایه Coat اضافه شده که این امکان رو بهمون میده رنگی غیر از سفید رو هم برای این لایه داشته باشیم.
5. نور و رنگ بهتر با AgX
آیتم پیش فرض بخش Color Transform از Filmic به آیتم جدیدی به نام AgX تغییر پیدا کرده که تو صحنه های خیلی روشن، از نظر نور و رنگ خروجی بهتر و نزدیکتری به دوربین های واقعی ایجاد میکنه.
سایر تغییرات و قابلیت های بلندر 4.0
بخش جدیدی به نام Asset Shelf به ادیتور ویوپورت اضافه شده که این امکان رو میده بدون نیاز به رفتن به ادیتور Asset Brower به Asset ها دسترسی داشته باشیم. البته فعلا فقط برای حالت Pose Mode اضافه شده و برای اینکه نمایش داده بشه حتما افزونه Pose library باید فعال باشه. تو آپدیت های بعدی این بخش جدید برای حالت های Object mode و Sculpt mode هم اضافه میشه.
عنوان و چیدمان منوی Object Type visibility که از هدر ادیتور ویوپورت میتونیم بهش دسترسی داشته باشیم تو این نسخه تغییر کرده و حالا با ادیتور اوتلاینر هماهنگی بیشتری داره. ضمن اینکه بلندر 4.0 از فونتی جدیدی به نام Inter استفاده میکنه که ظاهر بهتری داره و نمیدونم دقت کردید یا نه ولی EEVEE تو بلندر 4.0 با حروف بزرگ نوشته شده 🙂
به هدر ویوپورت تو حالت Paint mode آیتمی اضافه شده که از طریق اون میتونیم متریال و ایمیج تکسچری که میخوایم روش paint بکنیم رو خیلی سریع انتخاب کنیم و یا تغییر بدیم. پنل رنگ هم نسبت به نسخه های قبلی یمقدار بزرگتر شده و نکته جالب اینکه میتونیم با color picker از خارج از محیط نرم افزار هم رنگ انتخاب کنیم!
آیتمی به نام Fresnel Edit Mode به بخش Viewport تو پنجره تنظیمات اضافه شده که به صورت پیش فرض غیرفعاله و وقتی فعال باشه به بهتر دیده شدن حجم و فرم مدل های سه بعدی High Poly خیلی کمک میکنه. تو بلندر 4.0 میشه رنگ وایرفریم رو تو تمام حالت های Shading تغییر داد در حالیکه قبلا فقط توی حالت wireframe چنین امکانی وجود داشت.
بخش statistics هم تو این نسخه از بلندر اطلاعات بیشتری از صحنه رو بهمون میده. مثلا تو حالت آبجکت مود با انتخاب هر آبجکت میشه فهمید این آبجکت دقیقا چه مقدار از ورتکس ها؛ اضلاع یا صفحات صحنه رو تشکیل میده.
منوی Overlay برای حالت های غیر از object mode به دو منوی مجزا از هم تقسیم شده که تو یکی از اونا، تنظیمات و آپشن های کلی و تو اون یکی هم تنظیمات مخصوص به اون حالت نمایش داده میشه.. بنابراین دیگه از منوی Overlay عریض و طویل برای حالت ادیت مود خبری نیست!
آیتم Select hierarchy یکی از قابلیت های خوب سلکشن تو بلندره که برای انتخاب سریع یک آبجکت به همراه تمام زیرآبجکت های پرنت شده اش کاربرد داره ولی قبل از این نسخه فقط روی یک آبجکت والد یا پرنت قابلیت اجرا داشته ولی حالا میشه همزمان روی چند آبجکت والد ازش استفاده کرد.
تصاویر ترنسپرنت تو File Brower این نسخه با پس زمینه شطرنجی نمایش داده میشه و تصاویر با فرمت svg هم با تامبنیل درست دیده میشه. همینطور میشه سایز تامبنیل ها رو بر اساس عدد تغییر داد.
به منوی File آیتمی به نام Save Incremental اضافه شده که کمک میکنه خیلی سریع یه سیو جدید از پروژه رو که با پسوند عدد نامگذاری میشه ذخیره بکنیم.. قبلا برای اینکار باید علامت + رو تو File Brower موقع سیو پروژه انتخاب میکردیم.
تو بلندر 4.0 تا زمانی که پروژه سیو نشده باشه کنار لوگوی بلندر عبارت unsaved نمایش داده میشه و برای پروژه های سیو شده ای که تغییری توش ایجاد شده باشه با علامت ستاره کنار اسم پروژه بهمون یادآوری میکنه که تغییرات جدید هنوز ذخیره نشده!
یکی از قابلیت های بلندر اینکه میشه همزمان چندین نسخه از بلندر رو روی سیستم نصب داشت. تو این نسخه بلندر از بخش system تو پنجره تنظیمات؛ با انتخاب گزینه Register میشه مشخص کرد بلندفایل ها رو با همین نسخه جدید اجرا بکنه و نکته دیگه اینکه حالا تو ویندوز با راست کلیک روی بلندفایل و از بخش Open With میشه لیستی از نسخه های متفاوت بلندر رو دید و انتخاب کرد که پروژه با کدوم نسخه از نرم افزار اجرا بشه!
یکی از قابلیت های نسخه قبلی یعنی بلندر 3.6 قابلیت Simulation Zone بود که امکان بیک شبیه سازی های سیستم جئومتری نودز رو بهمون میداد. یکی از مشکلات اون قابلیت این بود که تمام شبیه سازی ها رو همزمان بیک میکرد که اصلا ایده آل نبود!
حالا تو بلندر 4.0 میشه هر کدوم از شبیه سازی ها رو به صورت مجزا و مستقل از هم بیک کرد که پروسه بیک رو خیلی سریعتر و بهینه تر میکنه. همینطور به کمک قابلیت جدید Repeat zone تو این نسخه میتونیم خیلی ساده بخشی از سیستم جئومتری نودز رو به صورت یک لوپ تکرار بکنیم.
هشت نود جدیدی که به دسته Rotation تو منوی Add Node تو سیستم جئومتری نودز اضافه شده؛ محاسبات مربوط به روتیشن رو خیلی ساده تر میکنه. یکی از نودهای جالبی که به جئومتری نودز اضافه شده نود Point to Curves هست که برای تبدیل پوینت های ایجاد شده به کرو کاربرد داره و میشه افکت های جالبی رو باهاش ایجاد کرد.
یکی از کاربردی ترین تغییرات بلندر تو زمینه ریگ و انیمیشن تو این نسخه؛ جایگزین شدن Bone layer با Bone Collection بوده که بهبود خیلی مهمی به حساب میاد چون حالا میشه نامگذاریشون کرد و این مدیریت بون ها رو خیلی ساده تر میکنه.
همینطور میشه برای هر Bone یک رنگ مشخص برای حالت ادیت مود و حالت پوز مود تعیین کرد که به تشخیص و انتخاب سریعتر بون ها کمک میکنه.
ابزار Snap به ادیتورهای مرتبط با انیمیشن اضافه شده که برای ادیت کیفریم و یا F-curve ها میتونه خیلی کاربردی باشه. این ابزار بین تمامی این ادیتورها به صورت سینک عمل میکنه و نیازی به فعالسازی و غیرفعالسازی مجزا تو هر ادیتور نداره.
یکی از تغییرات ساده ولی کاربردی دیگه هم اینکه تو ادیتور Nonlinears Animation حالا میشه استریپ ها رو خیلی ساده با درگ کردن بین لایه ها جابجا کرد.
تو این نسخه با نگه داشتن کلید Alt میشه پارامترهای مادیفایرها رو تو گراف ادیتور برای F-curve ها به صورت همزمان تغییر داد و همینطور سرعت گراف ادیتور موقع ادیت F-curve ها ؛ خیلی بیشتر شده.
به منوی های Blend و Smooth تو گراف ادیتور که با شرتکات Alt D و Alt S میتونیم بهش دسترسی داشته باشیم چندین آیتم جدید اضافه شده که برای ادیت فرم f-curve خیلی کاربردیه…شیوه نمایش رنگبندی Channel group در ادیتور Dope sheet هم نسبت به نسخه های قبلی خیلی بهبود پیدا کرده!
آیتم Color از لایه Subsurface Scattering تو نود Principled BSDF حذف شده و حالا این لایه از رنگ Base Color استفاده میکنه و البته آیتمی به نام Scale هم به این لایه اضافه شده. یکی دیگه از تغییرات نود Principled BSDF این بوده که آیتم Specular به IOR Level تغییر نام پیدا کرده که مقدار reflection specular رو مشخص میکنه.
نود Anisotropic BSDF از لیست نودهای cycles حذف شده و حالا میشه تو همون نود Glossy BSDF به تنظیمات Anisotropic دسترسی داشت. نود Velvet BSDF هم تو این نسخه به Sheen BSDF تغییر نام پیدا کرده.
نکته دیگه اینکه نود جدید Sheen BSDF به لطف متد جدید Microfiber متریال ریلستیک تری بهمون میده که البته فعلا فقط تو موتور رندر سایلکز میتونیم ازش استفاده بکنیم.
متد محاسبه پیش فرض هم از حالت GGX به MultiScatter GGX تغییر پیدا کرده که تو نسخه های قبلی علی رغم اینکه نتیجه دقیق تری نسبت به GGX داشته ولی به خاطر سرعت پایینتر رو حالت پیش فرض قرار نداشت که الان با بهبود سرعتی که پیدا کرده رو حالت پیش فرض قرار گرفته.
یک متد جدید برای رندر مو به نام Huang به نود Principled Hair BSDF اضافه شده که نسبت به متد قبلی یعنی Chiang نتیجه واقع گرایانه تری بهمون میده ولی نقطه های سفید روشن یا همون Fireflies بیشتری رو تولید میکنه.
به نودهای Noise Texture و Voronoi Texture آیتم های جدیدی اضافه شده که میتونیم از طریق اونها کنترل بیشتری روی خروجی این دو نود داشته باشیم. برخلاف نسخه های قبلی که وقتی آیتم Strength رو تو نود نرمال بیشتر از یک قرار میدادیم و خروجی نرمال مشکی و خراب میشد الان دیگه برای مقادیر بیشتر از یک این اتفاق نمیفته.
نورها تو این نسخه بلندر از UV coordinates پشتیبانی میکنن که این یعنی خیلی ساده میشه تکسچری رو برای منبع نور در نظر بگیریم و اونو روی منبع نور پروجکت بکنیم. این قابلیت جدید پروسه نورپردازی با تکنیک گوبو لایت رو خیلی ساده تر میکنه.
قابلیت Path Guiding که تو بلندر 3.4 معرفی شده بود و کارش این بود که با افزایش کیفیت سمپل دهی به صحنه، نویز رندر رو کمتر بکنه؛ حالا علاوه بر سطوح Diffuse از سطوح رفلکتیو و Glossy هم پشتیبانی میکنه و این یعنی نوردهی بهتر و نویز کمتر تو صحنه های رفلکتیو.
تو ادیتور کامپوزیت؛ پیش نمایش تصاویر برخلاف نسخه های قبلی که درون نودها قرار داشته؛ بیرون و بالای نودها قرار گرفته. یه فیلتر جدید هم به اسم Kuwahara تو محیط کامپوزیت اضافه شده که حالتی شبیه به آبرنگ رو به رندر اضافه میکنه و نکته دیگه اینکه Viewport compositor تو این نسخه از بلندر نودهای بیشتری رو ساپورت میکنه.
با قابلیت Retiming حالا میشه خیلی ساده؛ سرعت ویدیو رو تو تایم لاین تغییر داد. مزیت این ابزار جدید اینکه میشه سرعت هر بخش از ویدیو رو به کمک کیفریم با مقادیر متفاوتی تغییر داد و نیازی نیست ویدیو رو به برش های مجزا از هم تقسیم بکنیم. این آیتم رو میتونیم با شرتکات Ctrl + R فعال و غیر فعالش کنیم.
نکته پایانی و مهم اینکه اگه پروژه ای رو با بلندر 4.0 ذخیره بکنیم؛ بلندر 3.6 بدون هیچ مشکلی میتونه پروژه رو اجرا کنه ولی نسخه های قدیمی تر نمیتونه پروژه های سیو شده با بلندر 4.0 رو اجرا کنه.
امیدوارم از این مقاله آموزشی خوشتون اومده باشه
شما در مورد این نسخه چی فکر میکنید؟ منتظر شنیدن نظرات شما هستیم
عالی از نسخه های جدید تر هم قابلیت هاشو بزارید.. ممنون
ممنون از نظرت رفیق. در حال حاضر این نسخه آخرین نسخه منتشر شده هست و نسخه های آینده رو هم بررسی میکنیم حتما.